ZAŁOŻENIE SPÓŁKI Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ

Spółka stanowi szczególny rodzaj umowy wspólników, która określa zasady prowadzenia przedsiębiorstwa przez wspólników, w tym zasady gospodarowania przedmiotami majątkowymi, które każdy ze wspólników wnosi do spółki. Szczególny charakter umowy spółki polega na tym, że jej sądowa rejestracja powoduje nadanie umowie spółki podmiotowości prawnej. Oznacza to, że prawo przyjmuje pewną fikcję, że spółka posiada prawne prawa, zwłaszcza w dziedzinie majątkowej, podobne do tych, które posiada człowiek. Spółka ma prawo posiadać oddzielny od wspólników majątek, we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana. 

Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością są najprawdopodobniej najczęściej zawiązywanymi w naszym kraju. Wynika to zapewne z prostoty uregulowań prawnych jej dotyczących, a także daleko idącego ograniczenia odpowiedzialności wspólników za długi spółki z o.o. Wspólnicy nie ponoszą odpowiedzialności finansowej za zobowiązania (długi) spółki z o.o. Jedynym, czym ryzykują wspólnicy, w razie gdyby działalność spółki z o.o. się nie powiodła, jest majątek, który do spółki wnieśli. Stosunek wielkości majątku każdego ze wspólników do całego majątku spółki z o.o. odpowiada wartości udziałów w spółce. W umowie spółki z o.o. wspólnicy określają ilość i wartość udziałów w spółce, przy czym ich łączna wartość (kapitał zakłdowy) musi wynosić przynajmniej pięć tysięcy złotych. Najczęściej wspólnicy decydują, że udziały w spółce mają równą wartość (nie może być ona niższa, niż pięćdziesiąt złotych za udział), a każdy z nich może posiadać wicej niż jeden udział. Wkładem wspólnika do sp. z o.o., za który otrzymuje udziały, mogą być pieniądze lub inne przedmioty majątkowe. Osobiste wykonywanie pracy przez wspólnika na rzecz spółki nie może być przedmiotem wkładu do spółek kapitałowych, w tym do spółki z o.o. 

W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością występują trzy rodzaje organów. Są to: zarząd, zgromadzenie wspólników oraz rada nadzorcza. Zarząd to jedna lub więcej osób, które prowadzą sprawy spółki i reprezentują ją w relacjach z osobami trzecimi. Zarząd otrzymuje do dyspozycji majątek wniesiony przez wspólników, który stara się powiększyć, prowadząc przedsiębiorstwo spółki. Członkami zarządu mogą być wspólnicy, ale nierzadko zdarza się, że są to osoby, które nie posiadają udziałów w spółce z o.o., ale są przez nie zatrudniane.  Oprócz zarządu, w każdej spółce z o.o. musi funkcjonować zgromadzenie wspólników. Zgromadzenie wspólników powinno odbywać się przynajmniej raz do roku, a do jego uprawnień należy podejmowanie uchwał o kluczowym znaczeniu dla spółki z o.o., o czym stanowi art. 228 KSH.  W szczególności, wspólnicy decydują o podziale zysku spółki (lub pokryciu straty), a także zatwierdzają działania podjęte przez osoby należące do zarządu sp. z o.o., co ma formę udzielenia absolutorium. Trzeci rodzaj organu, to organy nadzorcze - rada nadzorcza lub komisja rewizyjna. Ustanowienie rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej jest obowiązkowe w spółkach z o.o., w których jest więcej niż dwudziestu pięciu wspólników, a kapitał zakładowy przewyższa kwotę 500 000 złotych (art. 213§2 KSH). Poza tym, ustanowienie organów nadzorczych w sp. z o.o. zależy od decyzji wspólników. Ma ona sens przede wszystkim wówczas, gdy wspólnicy powierzają obrót swoim majątkiem innym osobom - należącym do zarządu. Wspólnicy są wówczas zainteresowani tym, aby ktoś "pilnował", czy zarząd działa prawidłowo i w tym celu powołują organy nadzoru. 

Utworzenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością należy rozpocząć od przygotowania i podpisania umowy spółki. Umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Z chwilą zawarcia umowy powstaje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji (art. 161§1 KSH). Następnie wspólnicy powinni założyć rachunek spółki i wpłacić kwoty odpowiadające wartości ich udziałów, bądź też przedstawić do dyspozycji zarządu majątek niepieniężny (art. 158§3KSH). Następnie konieczne jest powołanie zarządu, czyli wskazanie danych osoby lub osób, które będą wykonywały funkcję zarządu spółki z o.o., a także rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej - jeśli ich ustanowienie jest wymagane przez przepisy prawa lub wspólnicy tak zdecydowali w umowie spółki. Ostatnią czynnością, wymaganą do założenia spólki z ograniczoną odpowiedzialnością, jest złożenie wniosku o jej wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wniosek musi być złożony nie później, niż w terminie sześciu miesięcy od zawarcia umowy spółki z o.o., inaczej ulega ona rozwiązaniu, a wniesione pieniądze i inne przedmioty wniesione tytułem wkładu wspólników do spółki - zwrócone (art. 169 i 170 KSH). Wniosek o rejestrację spółki z o.o. powinien być złożony w formie elektronicznej, z wykorzystaniem Portalu Rejestrów Sądowych. Wniosek podlega opłacie w wysokości 500 zł, konieczne jest też wniesienie dodatkowej opłaty w wysokości 100 zł za ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. 

Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością można również założyć w internetowym systemie S24. Jest to metoda szybsza i tańsza, jednak wiążąca się z pewnymi ograniczeniami. Umowa spółki z o.o. nie jest zawierana przez notariusza. Wspólnicy wybierają jeden z wzorów umowy, udostępniony w systemie S24. To sprawia, że możliwości kształtowania treści umowy spółki z o.o. przez wspólników ją zawierających są ograniczone. Wkłady wnoszone do spółki z o.o. zawieranej przez S24 muszą mieć formę pieniężną. Wniosek o rejestrację spółki z o.o. przez ten system musi być podpisany elektronicznie przez wszystkich wspólników. Złożenie wniosku wymaga opłaty w wysokości 250 zł oraz dodatkowej opłaty w wysokości 100 zł za ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.