ZIOŁOWE WYROBY DO PALENIA

Obrót wyrobami przeznaczonymi do palenia regulują, oprócz ustawy - prawo akcyzowe - również przepisy ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.

Art. 2 pkt. 50 ustawy podaje definicję wyrobu ziołowego do palenia - jest nim wyrób na bazie roślin, ziół lub owoców, który nie zawiera tytoniu i może być spożywany w drodze procesu spalania. 

Na tym tle powstaje problem, że to, co zgodnie z ustawą o podatku akcyzowym jest papierosem (art. 98 ust. 8 wskazuje, że wyroby z innego suszu do palenia powinny być traktowane jako tytoń lub papierosy), wg. ustawy o ochronie przed następstwami używania tytoniu nie będzie papierosem lub tytoniem do palenia, a wyrobem ziołowym do palenia. 

Rozróżnienie to jest bardzo istotne, ponieważ ustawa o ochronie przed następstwami używania tytoniu nakłada szereg dodatkowych obowiązków związanych ze sprzedażą papierosów. Znacznie mniej obowiązków dotyczy sprzedaży ziołowych wyrobów do palenia. Przykładowo, papierosy - zgodnie z ustawą - mogą być sprzedawane wyłącznie w kartonowych opakowaniach po 20 sztuk w paczce. Takiego wymogu nie ma natomiast w przypadku wyrobów ziołowych do palenia. Niemniej są one papierosami, zgodnie z ustawą o podatku akcyzowym. 

Rozstrzygając tą kwestię, należy zwrócić uwagę na inny cel obu ustaw. W przypadku ustawy o podatku akcyzowym jest nim przede wszystkim zabezpieczenie interesu fiskalnego państwa, związanego z obrotem produktami akcyzowymi. W przypadku ustawy o ochronie przed następstwami używania tytoniu celem jest ochrona obywateli przed szkodliwym dla zdrowia działaniem wyrobów tytoniowych. Przedmiot regulacji jest różny, innymi słowy - oba te akty prawne dotyczą czegoś innego. Dlatego trzeba stosować w nich odrębne definicje. 

Susz sprzedawany w saszetkach oraz słoiczkach nie może stanowić ziołowego wyrobu do palenia, zgodnie z ustawą o ochronie przed następstwami używania tytoniu. Jest to konsekwencja przyjętego stanowiska, tj. że susz w słoiczkach i saszetkach nie spełnia wszystkich kryteriów umożliwiających zakwalifikowanie go jako susz do palenia na podstawie ustawy o podatku akcyzowym. 

Innymi słowy, jeśli będziesz wykonywać obowiązki wskazane w ustawie o ochronie przed następstwami używania tytoniu, lub reklamować swój susz jako wyrób ziołowy do palenia, wówczas konsekwentnie będzie należało uznać, że jest to susz do palenia również w rozumieniu ustawy o podatku akcyzowym, a więc należy od niego zapłacić akcyzę. Obecnie jednak wielu producentów i dostawców utrzymuje - jak omówiono w poprzednim artykule - że susz cbd w słoiczkach i saszetkach nie stanowi wyrobu do palenia, ponieważ nie spełnia on wszystkich przesłanek ustawowych. Innymi słowy, jeśli twierdzisz, że Twoje wyroby nie są przeznaczone do palenia i nie musisz płacić od nich akcyzy, nie przyznawaj się też do tego, że stanowią one ziołowe wyroby do palenia w rozumieniu ustawy o ochronie przed następstwami używania tytoniu. 

Inaczej sprawa ma się z pre-rollsami, w stosunku do których nie jest możliwe dalsze utrzymywanie, że nie stanowią wyrobu do palenia. Pre-rollsy muszą spełniać także wymagania wskazane w ustawie o ochronie przed następstwami używania tytoniu, które dotyczą ziołowych wyrobów do palenia.

Obowiązki wynikające z ustawy o ochronie przed następstwami używania tytoniu, które odnoszą się również do ziołowych wyrobów do palenia, dotyczą przede wszystkim:

1. Oznakowania opakowań (art. 9e ustawy), tzn. zamieszczenia na opakowaniu zbiorczym i jednostkowym ostrzeżenia “Palenie tego produktu szkodzi Twojemu zdrowiu” o wielkości nie mniejszej niż 30% opakowania.

2. Zakazu promocji i reklamy ziołowych wyrobów w określonym kontekście (art. 9 ust 5 w zw. z art. 8 ust. 4 pkt 1,2, i 4 ustawy), w tym także poprzez umieszczanie określonych informacji na opakowaniach, które:

   1. promują ziołowy wyrób do palenia lub zachęcają do jego spożycia, stwarzając błędne wrażenie co do cech tego wyrobu, jego skutków dla zdrowia, związanych z nim zagrożeń i wydzielanych przez niego substancji; etykiety nie mogą zawierać żadnych informacji o zawartości nikotyny, substancji smolistych lub tlenku węgla w wyrobie tytoniowym;

   2. sugerują, że dany wyrób tytoniowy jest mniej szkodliwy niż inne, że jego celem jest ograniczenie skutków niektórych szkodliwych składników dymu papierosowego lub że jest ożywczy, dodaje energii, ma lecznicze, odmładzające, naturalne, organiczne właściwości lub że przynosi inne korzyści związane ze zdrowiem lub stylem życia;

   3. sprawiają, że wyrób tytoniowy przypomina produkt leczniczy, wyrób medyczny, żywność, środek spożywczy lub produkt kosmetyczny.

3. Producentów oraz importerów ziołowych wyrobów do palenia dotyczy również zakaz sponsorowania działalności sportowej, kulturalnej, oświatowej, zdrowotnej i społeczno-politycznej, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy.

4. Informowania Prezes Biura do spraw Substancji Chemicznych o pełnym składzie ziołowych wyrobów do palenia, wraz z podaniem ich ilości w składzie, a także rodzaje i marki produktów. Informacja taka powinna zostać przekazana co najmniej na sześć miesięcy przed dniem ich wprowadzenia do obrotu (art. 11h ustawy). Brak realizacji tego obowiązku zagrożony jest karą grzywny do 200 000 zł lub karą ograniczenia wolności (art. 12 c pkt. 12).

Pre-rollsy cbd stanowią ziołowe wyroby do palenia w rozumieniu ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu. Jest tak pomimo, że na gruncie ustawy o podatku akcyzowych pre-rollsy są papierosami, a ściślej - wyrobami z suszu innego rodzaju, do którego stosuje się przepisy dotyczące papierosów. 

Co do suszu w saszetkach i słoiczkach, o ile nie spełnia on wszystkich kryteriów uznania go za akcyzowany wyrób do palenia, nie powinno się go również uznawać za ziołowy wyrób do palenia w rozumieniu ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu. 

Sytuacja ta stwarza poważne problemy w zakresie dalszej dystrybucji pre-rollsów zawierających susz cbd, gdyż poza koniecznością zapłaty podatku akcyzowego, istnieje również konieczność spełnienia wymogów wskazanych w ustawie o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu. O ile zmiana opakowań lub samych nalepek na opakowaniach, które spełniają wymagania wskazane w ustawie, zazwyczaj nie będzie stanowić dużego wyzwania, to pewnym problemem może być poinformowanie Prezesa Biura ds. Substancji Chemicznych o składzie, rodzaju i markach produkowanych pre-rollsów - jest to procedura trwająca nie mniej niż pół roku, a brak jej spełnienia zagrożony jest wysoką karą.