INDYWIDUALNA INTERPRETACJA PODATKOWA

Indywidualna interpretacja podatkowa to wypowiedź organu podatkowego dotyczące konkretnego zagadnienia z zakresu prawa podatkowego w indywidualnej sprawie podatnika. Mówiąc bardziej kolokwialnie, indywidualna interpretacja podatkowa to urzędowa odpowiedź na pytanie podatnika, który ma wątpliwości co do zastosowania lub interpretacji przepisów prawa podatkowego w jego indywidualnej sprawie.  Indywidualna interpretacja podatkowa nie jest jednynym instrumentem prawnym, dzięki któremu możliwe jest uzyskanie urzędowej interpretacji przepisów prawa. W zależności od tego, czego dokładnie dotyczy pytanie podatnika, zamiast występowania o indywidualną interpretację podatkową, właściwe będzie wystąpienie z podobnym do niej wnioskiem np. w ramach wiążącej informacji stawkowej (gdy pytanie dotyczy stawki podatku), wiążącej informacji akcyzowej (w przypadku wyrobów akcyzowych). Wnioskodawca powinien przeanalizować przepisy wyłączeń i odesłań ustawowych, aby określić który z tych środków prawnych jest właściwy w jego indywidualnej sprawie. 

Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca musi opisać wszystkie istotne z okoliczności (zdarzenia, sytuacje, czynniki), a następnie określić, co jego zdaniem stanowią na ten temat przepisy. To jest kluczowa część treści interpretacji podatkowej i główny przedmiot świadczenia w przypadku wykonywania usługi przygotowywania tej treści przez profesjonalnego pełnomocnika. Prawnik musi potrafić opisać, jakie przepisy podatnik stosuje lub zamierza zastosować, a także uzasadnić swoje stanowisko odnosząc się do tekstu prawnego, zawartego w ustawach, rozporządzeniach i innych aktach prawnych. Powinien używać takich argumentów, aby wykazać przed organem podatkowym, że w danej sprawie podatnik właściwie zastosował lub zamierza zastosować określone przepisy prawa, zazwyczaj przedstawiające stanowisko korzystne dla podatnika. Wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej zasadniczo ma ten kierunek, aby organ ją wydający stwierdził, że stanowisko podatnika, niezależnie od tego czy zostalo przygotowane przez pelnomocnika, jest prawidłowe. Jeśli nie - organ przedstawia przedstawia i uzasadnia właściwe zastosowanie przepisów w danych okolicznościach. 

Wiążący charakter indywidualnej interpretacji podatkowej wyraża się w tym, że zastosowanie się do jej treści nie może szkodzić podatnikowi, który interpretację tą uzyskał, nawet jeśli interpretacja ta później okaże się błędna. Zgodnie z art. 14k. § 1 Ordynacji podatkowej: Zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą, stwierdzeniem jej wygaśnięcia lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie może szkodzić wnioskodawcy, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej. Określenie "nie może szkodzić" należy rozumieć z puntu widzenia dwóch rodzajów skutków:

1. jeżeli skutki podatkowe związane ze zdarzeniem opisanym w interpretacji podatkowej wystąpiły przed jej doręczeniem, nie wszczyna się postępowań o przestępstwa lub wykroczenia skarbowe, a postępowania już wszczęte się umarza, a także nie nalicza się odsetek za zwłokę (art. 14k § 3 i  14l Ordynacji podatkowej);

2. jeśli skutki podatkowe związane ze zdarzeniem opisanym w interpretacji podatkowej wystąpiły po jej doręczeniu dodatkowo zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku (art. 14m Ordynacji podatkowej).

Sposób ochrony podatnika, którą nabywa dzięki uzyskaniu i zasotowaniu się do indywidualnej interpretacji podatkowej zależy od tego, czy podatnik opisał we wniosku o jej wydanie sposób opodatkowania, który już wtedy stosował, czy też taki, który dopiero zamierzał zastosować. O zwolnieniu z podatku można mówić tylko w stosunku do okresu przypadającego po doręczeniu podatnikowi indywidualnej interpretacji podatkowej. Podatnik może być jednak zobowiązany do zapłaty podatku przypadającego za okresy przed dniem doręczenia indywidualnej interpretacji podatkowej, jeśli nie są jeszcze przedawnione. Z art. 14k§ 3  Ordynacji podatkowe wynika, że nie wszczyna się lub umarza postępowania o przestępstwa lub wykroczenia skarbowe, co nie oznacza jednak że nie nie można wszczynać postępowań podatkowych, zmierzających do ustalenia zobowiązań podatkowych za te okresy. 

Indywidualne interpretacje podatkowe nie są wydawane na czas określony, ale od momentu wydania do dnia, w którym następuje ich wygaśnięcie, uchylenie lub zmiana. Przypadki, w których to następuje wskazane są w szczególności w art. 14e Ordynacji podatkowej. Dla podatników istotne jest, że organ podatkowy informuje ich o stwierdzeniu wygaśnięcia, uchyleniu lub zmianie indywidualnej interpretacji podatkowej, doręczając wydydane w tym przedmiocie postanowienie, od którego służy zażalenie. 

Istota gospodarcza indywidualnych interpteracji podatkowych - oraz podobnych jej środków prawnych - polega na pewnego rodzaju urzędowym "zatwierdzeniu", czy też "zapewnieniu", że podatnik w sposób prawidłowy rozumie i stosuje przepisy prawa podatkowego. Służy to zwiększeniu przewidywalności prawa podatkowego i obniżeniu wynikającego z tego tytułu ryzyka dla przedsiębiorców. Nierzadko zdarza się, że wysokość podatku ma istotny wpływ na konkurencyjność produktu lub usługi. Uzyskanie "urzędowego potwierdzenia" w postaci interpretacji np. potwierdzającej przysługujące zwolnienie, ulgę lub stosowanie obniżonej stawki podatku staje się jednym z ważnych czynników jej powodzenia.  Stąd też interpretacje podatkowe cieszą się dużym zainteresowaniem podatników w takim sensie, że są bardzo często składane, a procedura z tym związana jest uproszczona. 

Uproszczenia w procedurze polegają w szczególności na sformalizowanym sposobie sporządzania wniosków o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, skróconym terminie ich rozpatywania (do trzech miesięcy) i stosowaniu tzw. "milczącej zgody", czy też niskiej opłacie, wynoszącej 40 zł zł od każdego stanu faktycznego lub zdarzenia opisanego w interpretacji. Indywidualne interpretacje podatkowe wiążą - w specyficzny sposób, określony przepisami Ordynacji podatkowej - tylko podmiot, który je uzyskał. Ich treść jest jednak dostępna publicznie w formie zanonimizowanej, w postaci wyszukiwarki Systemu Informacji Celno-Skarbowej EUREKA, a ich treść stanowi pomocnicze źródło rozumienia kierunków interpretacyjnych prawa podatkowego.