SKLEPY MUZYCZNE - ANALIZA SEGMENTU RYNKOWEGO

Pod pojęciem modelu działalności rozumiemy sposób prowadzenia sklepu muzycznego. Do podstawowych z nich zaliczamy:

Sklep stacjonarny - znaczny odsetek sklepów muzycznych, objętych badaniem, to sklepy które prowadzą przede wszystkim działalność w formie stacjonarnej. Kilka sklepów muzycznych zmieniło w ostatnim czasie formę, tzn. zrezygnowało ze sprzedaży stacjonarnej, co można wiązać ze skutkami epidemi i wywołanym przez nią kryzysem gospodarczym. Szacujemy, że w Polsce działa trochę ponad 200 sklepów muzycznych.

Sklep internetowy - sklepy internetowe działają najczęściej w połączeniu z działalnością prowadzoną w formie stacjonarnej. Sklepy muzyczne, które działają w formule wyłącznie wirtualnej, opierają się tylko na formule dropshippingu, to zjawisko wciąż dosyć rzadkie. Dropshipping traktowany jako dodatkowy model, za pomocą którego sklepy muzyczne włączają produkty do swojej sprzedaży, oprócz przeważającej działalności polegającej na stacjonarnym i internetowym handlu towarami, które zostały do sklepu zamówione. Prowadzenie sklepu internetowego zazwyczaj wiąże się też ze sprzedażą za pomocą portali aukcyjnych i platform sprzedażowych, jak Allegro, eBay, OLX, Empik Marketplace, czy sklep na portalu Facebook. 

Stoisko koncertowe - ten model działalności związany jest przede wszystkim ze sprzedażą nagrań oraz odzieży i zazwyczaj wchodzi w zakres  działalności wydawców, bądź też zajmują się tym artyści samodzielnie. Charakteryzuje się sporą odmiennością względem sklepów muzycznych zajmujących się głównie obrotem instrumentami. Taki model wiąże się często z koniecznością zapłaty tzw. placowego, opłaty za zajęcie miejsca targowego, w którym prowadzona będzie sprzedaż. Obniża to przychód ze stoiska i może skłaniać do wchodzenia we współpracę z innymi podmiotami, w celu wystawienia wspólnego stoiska. Dla sklepów, które nie mają siedziby stacjonarnej często to może być jedyna możliwość do bezpośredniego zetknięcia się konsumentów z dostarczanymi produktami lub usługami. 

Rozmawianie o sklepach muzycznych nie jest możliwe, bez zdefiniowania tego, co rozumiemy przez pojęcie "sklepu muzycznego". Konstruowanie "książkowej" definicji nie ma wielkiej użyteczności praktycznej, to jaką działalność można nazywać sklepem muzycznym określa przede wszystkim, czy sprzedaje towary lub świadczy usługi związane z muzyką. W badaniu wykazano, że są to w szczególności:

• Instrumenty tradycyjne i nowoczesne oraz sprzęt muzyczny, w tym sprzęt estradowy, do nagłaśniania sal konferencyjnych i podobnych obiektów, dj-ski, oświetleniowy, do studia nagraniowego. Handel instrumentami to podstawa działalności zdecydowanej większości sklepów muzycznych w Polsce. 

• Elektronika konsumencka - słuchawki, odtwarzacze, ale także sprzęt domowy - soundbary, kina domowe - i samochodowy - radia, wzmacniacze, głośniki.

• Handel nagraniami  to raczej rzadkość pośród internetowej oferty sklepów sprzedających instrumenty. Wyjątkiem są nagrania winylowe w tym obrót winylami używanymi. Jak się wydaje, wynika to przede wszystkim z tego, że nagraniami handlują wytwórnie na swoich sklepach internetowych, sami artyści, w tym w szczególności poprzez sprzedaż podczas koncertów, a także sieci księgarń i salonów multimedialnych. Poza Empikiem, są to w szczególności Matras, Książnica Polska, BookBook, Relay i Inmedio (kontrolowane przez Lagardere Travel Retail sp. z o.o.), Merlin czy Bonito. 

• Odzież i tekstylia - w tym zakresie również widać dużą różnicę pomiędzy sklepami internetowymi należącymi do wydawnictw a sklepami, których działalność polega przede wszystkim na sprzedaży instrumentów, gdzie odzieży, zwłaszcza z markami popularnych w Polsce muzyków jest stosunkowo niewiele. Sklepy muzyczne w niewielkim stopniu współpracują z markami muzycznymi.

• Bilety na wydarzenia muzyczne - bilety to produkt w sklepie, który można określić mianem tradycyjnego, gdyż zdecydowaną część rynku biletów przejęły aplikacje internetowe. Uczestnictwo w rynku biletów dotyczy obecnie wydarzeń o charakterze lokalnym albo offowym, które nie prowadzą sprzedaży biletów w internecie, bądź też nawiązania współpracy z dużym dystrybutorem biletów. 

• Książki, podręczniki, nuty, akcesoria. 

Powyższe wyliczenie nie ma charakteru wyczerpującego. Produkty muzyczne należy zakwalifikować do działu "hobby", a rozwój sklepu muzycznego może postępować w kierunku innych produktów związanych z realizacją pasji i spędzaniem czasu wolnego, robi tak robi to m.in. słowacki Muziker.

Oprócz sprzedaży towarów, znaczna część sklepów muzycznych świadczy również usługi, do których w szczególności należą:

• Serwis sprzętu i instrumentów, usługi lutnicze - znaczna część instrumentów jest sprawdzana przez sklep muzyczny już przy ich odbiorze. Zazwyczaj sklep muzyczne ustawiają i stroją instrumenty, przygotowując je do użytku. Pracownicy sklepów muzycznych posiadają kompetencje w zakresie drobnych napraw, które często są rozwijane w kierunku usług bardziej zaawansowanych: lutniczych, czy też naprawy sprzętu elektronicznego. Dlatego usługi tego typu są najpopularniejszymi świadczonymi przez polskie sklepy muzyczne. 

Usługi z zakresu serwisu instrumentów i sprzętu są też oferowane są najczęściej w formie serwisu gwarancyjnego sprzedanych instrumentów lub usług dodatkowych. Współprace w formie centrum serwisowego międzynarodowego producenta instrumentów, z czym często wiąże się status oficjalnego resellera, są znacznie rzadsze. 

Usługi tego typu wydają się mieć pewien potencjał rozwojowy biorąc pod uwagę cele Unii Europejskiej, które będą przekładać się na rodzaje dofinansowywanych projektów. Pośród nich znajduje się rozwój usług serwisowych w ramach preferowania naprawy i ograniczania ilości nabywania nowych produktów. Może to doprowadzić do powstania ciekawych projektów w zakresie usług serwisu instrumentów oraz sprzętu audio. 

• Edukacja muzyczna to drugi względem popularności rodzaj usług świadczonych przez polskie sklepy muzyczne. Obejmuje to różne formy nauczania śpiewu i gry na instrumentach, od pojedynczych "korepetycji" do organizacji szkoły muzycznej. Należy przy tym zauważyć, że edukacja muzyczna to oddzielny rynek, na którym występują prywatne podmioty oferujące wyłącznie nauczanie, a nie będące sklepem muzycznym. Profesjonalna organizacja całej szkoły muzycznej wymaga znacznych nakładów. Mniejszą formą edukacyjną występującą na rynku są warsztaty i pokazy muzyczne, odbywające się pojedynczo lub wielokrotnie, w tym z  zaproszonymi muzykami, jak i tymi pracującymi w sklepie muzycznym. Odnotować też należy działalność edukacyjną i pokazową prowadzoną przez sklepy muzyczne w internecie, w tym poprzez nagrania filmowe. 

• Rental, czyli najem i dzierżawa instrumentów i sprzętu to trzeci co do popularności rodzaj usług świadczonych przez sklepy muzyczne w Polsce, w niewielkim stopniu ustępujący edukacji muzycznej. Świadczenie usług tego typu związane jest często z ofertą produktową sklepu muzycznego, tylko część z nich oferuje sprzęt estradowy, nagłośnieniowy, czy oświetleniowy który najczęściej jest przedmiotem najmu lub dzierżawy. Rental nie zawsze dotyczy też własnego sprzętu i w praktyce w całości lub części polega na pośrednictwie.

Rental cała oddzielna branża łącząca się z eventami, w tym koncertami. Jest to uzasadnione biznesowo zapewnieniem ciągłości zleceń. Decydując się o najmie, a nie sprzedaży rzeczy, zwrot jej ceny następuje dopiero po kilkukrotnym jej "wypożyczeniu". Nie mając gwarancji, że sklep muzyczny znajdzie klientów na kilka "wypożyczeń", rzecz bardziej opłaca się sprzedać jako nową. Przy czym należy zauważyć też, że zużycie rzeczy w skutek jedno-, czy kilku razowego najmu może być znikome, a jej wartość jako używanej nadal wysoka. 

• Sale prób, rejestracja i produkcja nagrań dźwiękowych - to również oddzielna od sklepów muzycznych branża, która jednak jest łączona z ich działalnością, np. przez wykorzystanie pomieszczeń przylegających do sklepu muzycznego na wynajem w charakterze sali prób, a także do użytku klientów, którzy pragną przetestować instrumenty przed zakupem. 

• Komis w rozumieniu przyjmowania używanych instrumentów i sprzętu muzycznego w celu ich dalszej sprzedaży przez sklep muzyczny to dosyć popularna usługa oferowana przez sklepy muzyczne, które jednakże odbywa się częściowo na zasadach towarzyskich i wydaje się nie stanowić istotnej części przychodów. Sklepy muzyczne nie prowadzą działalności lombardowej, niemniej jednak należy odnotować, że lombardy udzielają pożyczek pod zastaw instrumentów muzycznych.

Standardowym modelem działalności sklepu muzycznego w Polsce jest łączenie działalności sklepu stacjonarnego ze sklepem internetowym. Sklepy, które prowadzą sprzedaż ze stoisk podczas eventów, zazwyczaj powiązane są z wydawnictwami lub twórcami. Przedmiotem obrotu sklepów muzycznych są instrumenty, tak tradycyjne, jak i elektroniczne, a także akcesoria z nimi związane. Sklepy wydawnictw handlują przede wszystkim nagraniami, odzieżą oraz akcesoriami z marka własną lub współpracujących artystów. Sklepy muzyczne często łączą swoją działalności handlową ze świadczeniem usług. Do najpopularniejszych kategorii usług należy edukacja, wynajem sprzętu i sal prób, a także rejestracja i produkcja nagrań. Metody, które sklepy muzyczne najczęściej podejmują w celu rozwoju swojej działalności obejmują przede wszystkim handel w internecie, wykorzystanie nowoczesnych metod zarządzania i promocji produktów w sklepach internetowych.